Çoğu kaplama banyosunda anot ve katot verimleri çalışma açısından yeterli derecede bilinir. Eğer çalışan kaplama banyosunun anot veya katot verimini belirlemenizi gerektiren bir durum varsa en basit yöntem anodun veya katodun tartılması, sonra da belli bir akımda ve belli bir sürede kaplama yapılmasıdır. Kaplama boyunca her beş dakikada bir akım değerleri ölçülür ve sonunda bunların ortalaması alınır. Kaplama tamamlandığında anot veya katot durulanır, kurutulur ve tekrar tartılır. Not: Anot verimini test ederken anodun üzerine yapışmış olabilecek metal parçacıklarını da tarttığınızdan emin olun. Bu anot verimini belirlerken en çok karşılaşılan hata unsurudur. Tartımdan sonra,
(Katodun ilk ağırlığı) – (Katodun son ağırlığı)
Katot Verimi = x 100
(Ortalama akım) x (Saat olarak süre) x (Faraday sabiti)
Elektrometal Kaplamanın Temel Prensipleri, Bölüm 2 Sayfa 23
Tartım mümkün olduğunca hassas yapılmalı, tercihen en az 0,001 gram hassasiyetinde olmalıdır. Test edilen kaplama banyosuna seri bağlanmış bir asitli bakır banyosunun KULOMETRE (voltametre) olarak kullanılması da mümkündür. Bakır anodun tartılması size geçen coulombu verir (bu banyonun katot verimini %100 olarak alabilirsiniz). Payda ve test edilen kaplama banyosunun katodunun tartılması da kaplanan metal miktarını verir. Ya da hassas bir amper-saat metre kullanarak devreden geçen coulombu belirleyebilirsiniz.
Not : Anot veya katot veriminin doğrudan doğruya büyük bir kaplama banyosunda test edilmesinin pratik uygun olmadığı açıktır. Çoğu durumda bu testler banyodaki değerlere mümkün olduğunca yakın anot ve katot akım yoğunlukları ve sıcaklık değerlerine ayarlanmış küçük bir kavanoz veya beherdeki çözeltide yapılmalıdır.
Özetle,
1. Anottan katottaki kaplanan metale akan elektriğin tesirini belirlediğinden katot ve anot verimleri kaplamada çok önemlidir.
2. Enerji ve zamandan tasarruf etmek için (zaman daha önemlidir) katot verimi mümkün olduğunca yüksek olmalıdır.
3. Anot ve katot verimlerinin birbirine hemen hemen eşit, banyonun uzun süre dengeli çalışması için eğer mümkünse anot veriminin katot veriminden çok az yüksek olması arzu edilir.
4. Eğer anot ve katot verimleri arasında büyük fark varsa kaplama banyosu hızla bozulacak, normal çalışma koşullarını tekrar sağlamak bize çok değerli olan zamana ve işgücüne malolacaktır.
5. Anot ve katot verimleri metallerinin özelliklerine, kaplama banyosunun kimyasal bileşimine, banyonun sıcaklığına, akım yoğunluğuna ve karıştırmaya bağlıdır. Tabiri caizse her metal kendi kurallarına göre kaplanır.
Yukarıdaki etkenler aracılığıyla elektrot verimlerinin denetim altında tutulması kaplama banyolarını ayrı ayrı işleyeceğimiz Ders 5 – 10 arasında ele alınacaktır.